Over STEAMstart
STEAMstart ontwikkelt activiteitenprogramma’s en biedt deze aan op basisscholen en aan buitenschoolse-organisaties, om de nieuwsgierigheid van kinderen in de natuurwetenschappen te stimuleren en om onderzoekend leren te bevorderen.
Wil je meer weten over STEAMstart?
Wat is STEAM(start)?
Kinderen zijn van nature nieuwsgierig naar de wereld om hen heen. Als ze de ruimte krijgen dan willen ze graag zelf ontdekken en op onderzoek uit!
STEAMstart gaat over ‘verwonderen, doen en ontdekken’!
STEAM staat voor Science (wetenschap), Technology (technologie), Engineering (bouwkunde), Arts (kunst/creativiteit) & Maths (wiskunde)
In STEAM onderwijs – ook wel wetenschap & techniek (W&T) onderwijs genoemd – staat creativiteit, en nieuwsgierigheid voor de natuurwetenschappen centraal. De focus ligt hierbij op onderzoekend, ontdekkend en ontwerpend leren. In STEAM onderwijs is het leerproces net zo belangrijk als het uiteindelijke resultaat. Het gaat, naast bij-brengen van kennis ook over het ontwikkelen van 21e eeuwse vaardigheden zoals reflecteren, kritisch nadenken en probleemoplossend nadenken en handelen.
W&T wordt gezien ‘als een manier van kijken naar en benaderen van de wereld. Door het stellen van vragen, of door oplossingen te bedenken voor problemen of behoeftes, maar ook vanuit eigen fantasie, leren kinderen over gebeurtenissen, gebieden, organismen, verschijnselen en voorwerpen die in de wereld om hen heen voorkomen, hier en daar, en vroeger, nu of in de toekomst.’
W&T onderwijs is cruciaal voor jonge kinderen. Hoe kun je als leerkracht (of als ouder) je basisschoolkinderen de ruimte geven om zelf onderzoekend en ontdekkend te leren?
Er is (op internet) veel aanbod aan lesmateriaal, projecten en ideeën voor onderzoekend leren voor zowel basisschool- als middelbare-schoolkinderen. Als leerkracht zie je hierdoor soms door de bomen het bos niet meer! Bij het aanbieden van W&T onderwijs op scholen, is de uitdaging om niet alleen sporadisch gebruik te maken van losstaande activiteiten en projecten, maar om een samenhangend ‘W&T’ lijn uit te zetten en het geheel te integeren in je lesaanbod.
STEAMstart ontzorgt leraren o.a. door een programma aan te bieden waarin de leerkracht de kinderen begeleid in hun ontdekkingstocht van de natuurwetenschappen. Een programma dat niet alleen nieuwsgierigheid wekt maar ook begrip kweekt.
Wil je meer weten over het onderzoekend leren aanbod bij STEAMstart? Kijk dan op de aanbod pagina.
Wat is STEAM en is het anders dan STEM?
STEAM: Science, Technology, Engineering, Arts & Maths
In STEAM onderwijs staat creativiteit, en nieuwsgierigheid voor de natuurwetenschappen centraal. Het voornaamste verschil tussen STEM en STEAM is dat in STEAM er ook aandacht is voor de creatieve vaardidgheden en artistiek vermogen van kinderen.
Wetenschap & techniek (W&T), met name N&T, zijn als het ware de Nederlandse benaming voor STEAM en STEM onderwijs. In STEAM ligt de focus op onderzoekend, ontdekkend en ontwerpend leren. Hieronder zijn visueel de drie pijlers van W&T onderwijs te zien, met daarin de onderlinge samenhang weergegeven.
Waarom STEAMstart?
Onderzoekend leren in het primair onderwijs: de uitdaging
Zoals Anna Hotze, in haar lectorale rede aan de Hogeschool iPabo, aangeeft “het implementeren van W&T in het basisonderwijs is niet gemakkelijk gebleken….. Gebrek aan ruimte in het curriculum en handelingsverlegenheid van leerkrachten speelt hierbij een rol.“
Voor veel leraren is het lastig gebleken om, naast de overige verplichtingen, tijd vrij te maken om dergelijke W&T lessen in hun aanbod te integreren. Leraren geven als reden aan een gebrek aan vakkennis en vakdidactische kennis, gebreg aan goede lesideeën, gebrek aan goede lesmethoden, en te weinig tijd om lessen voor te bereiden [Van Eijck & Van Berg, 2011]. Om deze redenen blijkt het voor leerkrachten dus vaak lastig om W&T volledig in hun lessen te implementeren. Daarom is er STEAMstart!
Op internet en via verschillende organisaties is er veel aanbod aan lesmateriaal, projecten en ideeën voor onderzoekend leren (W&T) op basisscholen. De uitdaging voor leraren is om niet alleen sporadisch gebruik te maken van losstaande materialen, maar om een lijn uit te zetten en daarmee de kinderen een samenhangend W&T programma te bieden.
STEAMstart biedt activiteiten om de natuurlijke nieuwsgierigheid en de drang tot ontdekken bij kinderen te stimuleren en om onderzoekend leren te bevorderen. Door een actieve manier van werken, maken de kinderen spelenderwijs kennis met W&T. Deze aanpak sluit goed aan bij de roep om toekomstgericht onderwijs. Daarnaast blijkt het dat leerlingen die op jonge leeftijd hiermee in aanraking komen, later vaker kiezen voor een technische vervolgopleiding.
STEAMstart is niet gericht op het wekken van louter interesse. Het gaat juist om het kweken van begrip en het zien van de verbinding tussen verschillende activiteiten. Daarnaast is het doel om kinderen te stimuleren om zelf op ontdekking te gaan en om hun onderzoekend vermogen verder te ontwikkelen. Kinderen gebruiken hierbij de 21e eeuwse vaardigheden zoals kritisch denken, probleemoplossend denken en handelen, samenwerken en creatief denken en handelen.
Een van de activiteiten die STEAMstart ontwikkelt en aanbiedt is Verwonder Doe & Ontdek. In dit programma ligt de nadruk op de kinderen zelf; door jezelf te verwonderen en te onderzoeken, de natuur(wetenschap) ontdekken. In Verwonder Doe & Ontdek verzorg ik (Shakti Lieten) de lessen in de klas. Spreekt dit je aan? Kijk bij de aanbod pagina voor meer informatie over Verwonder Doe & Ontdek.
Wat is Tinkering?
Naast Onderzoekend & Ontwerpend leren, kan ook gebruik worden gemaakt van tinkeractiviteiten om de creatieve geest en het onderzoekend vermogen van kinderen te stimuleren.
Wat zijn Tinkeractiviteiten? Tinkering is een ‘hands-on’ activiteit, waarbij kinderen op een onderzoekende, speelse en creatieve manier bezig zijn met gereedschap en materialen. De materialen zijn inspirerend en uitnodigend en wekken nieuwsgierigheid en interesse op bij kinderen.
Tinkeren is een belangrijke methode binnen STEAM; het is namelijk een combinatie van kunst, wetenschap en technologie.
Een Nederlandse vertaling van Tinkeren is er niet. Je zou het kunnen zien als een combinatie tussen ‘knustelen’, ‘prutsen’ en ‘frutselen.
Wie ben ik?
Mijn naam is Shakti Lieten en ik ben de oprichter van STEAMstart. Ik heb gestudeerd in Wageningen (biotechnologie) en Newcastle, UK (biogeochemie). Kleine beestjes (bacteriën) fascineren me enorm en dan vooral wat ze allemaal kunnen!
Wat mij energie geeft is om de nieuwsgierigheid en creativiteit bij kinderen te zien bloeien. Samen het EUREKA moment meemaken.
Hoe, wat, waarom….laat hun vragen maar komen! Als ik er geen antwoord op heb – wat heel goed mogelijk is, want we weten ten slotte niet allemaal alles – ….dan gaan we samen op zoek naar de ‘antwoorden’.
We’re all STEAMstars, let’s STEAMstart together!
Ik geniet er van om mijn zoontje de wereld en de natuur om zich heen te zien ontdekken. Zijn nieuwsgierigheid – waarom & hoe – zijn interpretaties – creativiteit & fantasie – en zijn onderzoekend vermogen geven mij een enorme energie. Dit is een van de redenen waarom ik STEAMstart heb opgericht: kinderen te zien bloeien.
Ik wil mijn passie, mijn natuur & techniek kennis en mijn creativiteit inzetten om de natuurlijke nieuwsgierigheid en de drang tot ontdekken bij kinderen te stimuleren. In jargon termen: ik wil de popularisering van STEAM (wetenschap, technologie, techniek, creativiteit en wiskunde) onder basisschoolleerlingen bevorderen.
In STEAMstart verzorg ik zelf lessen in de klas. Hierbij laat ik de kinderen niet alleen losstaande proefjes en experimenten doen die vooral gericht zijn op het wekken van interesse. Het gaat mij juist om het kweken van begrip en het zien van de verbinding tussen losse proefjes.
In mijn aanpak staan de 21e eeuwse vaardigheden centraal en gaat het niet louter om kennisvergaring (de ‘juiste’ antwoorden), maar veel meer om het proces om kennis te vergaren. Een van mijn missies is dat kinderen zich de vaardigheden van onderzoekend leren eigen maken zodat ze in het vervolg meer geneigd zijn om zelf op onderzoek uit te gaan om antwoord te krijgen op hun vragen, in plaats van meteen een internet search uitvoeren.
Wat er wordt gezegd over STEAMstart
